بازار دو طرفه چیست + ویدیو آموزشی علاوه بر نکات کاربردی

آشنایی با پلتفرم یا بازار دو طرفه

بازار دو طرفه یا پلتفرم‌های دو سویه (Two-Sided Market یا Two-Sided Platform) نوعی بازار یا پلتفرم اقتصادی است که در آن دو گروه متمایز از کاربران (مثلاً فروشنده و خریدار، یا عرضه‌کننده و مصرف‌کننده) به واسطه یک واسطه یک پلتفرم به هم متصل می‌شوند. این بازارها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که هر طرف ارزش بیشتری از حضور طرف دیگر کسب می‌کنند. این پدیده را می‌توانیم اثر شبکه‌ای دو سویه تعریف کنیم.

در این مقاله سعی داریم اثر شبکه دو سویه را در بازارهای مالی به صورت کامل آموزش می‌دهیم. به زبان ساده بازار فارکس یک بازار دو طرفه است. به این معنا که معامله‌گران در آن می‌توانند در هر دو جهت قیمت معامله کنند. در بازار فارکس اهمیتی ندارد قیمت افزایش یا کاهش پیدا کند، مهم این است که شما درست تحلیل کنید.

با یک مثال ساده بازار دو طرفه را توضیح می‌دهیم:

فرض کنید قیمت دلار در حال حاضر ۵۷ هزار تومان است. شما در یک بازار دوسویه فعالیت می‌کنید. تنها کافی است برای کسب سود جهت حرکت قیمت را درست پیش‌بینی کنید.

تحلیل اول: افزایش قیمت

شما پیش‌بینی می‌کنید که قیمت دلار بالا می‌رود. بنابراین، در قیمت ۵۷ هزار تومان، دلار را می‌خرید. چند روز بعد، قیمت به ۶۰ هزار تومان می‌رسد. شما می‌فروشید و از اختلاف قیمت، ۳ هزار تومان به ازای هر دلار سود می‌برید.

تحلیل دوم: کاهش قیمت

این‌بار پیش‌بینی می‌کنید که قیمت دلار کاهش پیدا می‌کند. در بازار دو طرفه، این امکان را دارید که دلار را بدون داشتن واقعیِ آن بفروشید (فروش استقراضی). در قیمت ۵۷ هزار تومان، فروش انجام می‌دهید. چند روز بعد، قیمت به ۵۳ هزار تومان می‌رسد. شما دوباره دلار را می‌خرید و تحویل می‌دهید، و از این اختلاف، ۴ هزار تومان به ازای هر دلار سود می‌کنید.

در بازار بازار دو طرفه تنها تحلیل و پیش‌بینی مهم است و مبنای آن قراردادهای CFD یا آتی است. درواقع در این نوع پلتفرم‌ها تنها پیش‌بینی و اختلاف قیمت مهم است و افزایش ارزش ذاتی اهمیت ندارد. چرا که کسب سود از ار خود دارایی اتفاق نمی‌افتد. بلکه سود از حضور طرف دیگر کسب می‌شود.

مفاهیم کلیدی برای درک بازار دو طرفه

 ابزارهای مالی متنوع مثل CFD، آتی، آپشن از پلتفرم دو سویه بهره می‌گیرند. برای درک بهتربازار دو طرفه باید با این مفاهیم آشنا شوید.

1. CFD (قرارداد ما به التفاوت)
   این قراردادها اجازه می‌دهند بدون اینکه مالک واقعی دارایی باشید، روی تغییر قیمت آن دارایی معامله کنید. یعنی می‌تونید هم از افزایش و کاهش قیمت سود ببرید.

2. بازار آتی
   جایی که قراردادهایی برای خرید یا فروش دارایی در تاریخ مشخصی در آینده معامله می‌شوند. در بازار آتی هم امکان گرفتن موقعیت خرید و فروش است.

3. معاملات آپشن 
   قراردادهایی که اختیار خرید یا فروش دارایی را در آینده به قیمت مشخص می‌دهند، بدون اینکه مجبور به خرید یا فروش باشیم.

در واقع، در هر بازاری که از قراردادهای فوق استفاده شود، امکان انجام معاملات دوسویه فراهم می‌گردد. در جدول پایین  امکان انجام معاملات دوسویه در بازارهای مالی بررسی می‌شود.

فارکس بازار دو سویه

فارکس یک بازار دو طرفه است به این معنا که معامله‌گران می‌توانند هم در جهت افزایش قیمت یک جفت ارز (موقعیت خرید یا Buy) و هم در جهت کاهش قیمت آن (موقعیت فروش یا Sell) معامله کنند. در این بازار، هر معامله بر اساس نرخ تبدیل (Exchange Rate) بین دو ارز انجام می‌شود؛ یعنی قیمت یک واحد ارز پایه (Base Currency) بر حسب ارز مقابل (Quote Currency) مشخص می‌شود.

نرخ تبادل یا نرخ تبدیل، قیمتی است که یک واحد ارز در ازای واحد ارز دیگری معامله می‌شود. به عبارت ساده‌تر، نرخ تبادل نشان می‌دهد که برای خرید یک واحد از ارز پایه، چند واحد از ارز مقابل باید پرداخت شود. مثلاً اگر نرخ تبادل جفت ارز EUR/USD برابر با 1.10 باشد، یعنی برای خرید یک یورو باید 1.10 دلار آمریکا پرداخت کنید.

برای درک بهرت به این مثال توجه کنید:

مثال حرفه‌ای بازار دو طرفه در فارکس با نرخ تبدیل

فرض کنید نرخ تبدیل جفت ارز EUR/USD در حال حاضر برابر با 1.1500 است. یعنی برای خرید 1 یورو باید 1.15 دلار آمریکا پرداخت کنید.

موقعیت خرید

شما پیش‌بینی می‌کنید که یورو نسبت به دلار قوی‌تر می‌شود و نرخ تبدیل افزایش پیدا می‌کند.

• شما 100,000 یورو می‌خرید در واقع یک لات پوزیشن Buy باز می‌کنید.

• هزینه خرید = 100,000 × 1.1500 = 115,000 دلار آمریکا

چند روز بعد، نرخ تبدیل به 1.1700 می‌رسد.

• حالا ارزش 100,000 یورو برابر است با 117,000 دلار آمریکا.

• اگر موقعیت را ببندید، سود شما = 117,000 – 115,000 = 2,000 دلار آمریکا.

موقعیت فروش

شما پیش‌بینی می‌کنید یورو نسبت به دلار ضعیف می‌شود و نرخ تبدیل کاهش پیدا می‌کند.

• شما 100,000 یورو می‌فروشید وقتی نرخ 1.1500 است.

• یعنی فروخته‌اید 100,000 یورو و در ازای آن 115,000 دلار آمریکا گرفته‌اید.

چند روز بعد نرخ تبدیل به 1.1300 کاهش می‌یابد.

• برای بستن موقعیت، باید 100,000 یورو بخرید، یعنی باید 113,000 دلار آمریکا هزینه کنید.

• سود شما = 115,000 – 113,000 = 2,000 دلار آمریکا.

برای آموزش فارکس از شما دعوت می‌کنیم دوره صد گام تا پراپ را به صورت رایگان مشاهده کنید.

جمع‌بندی 

به صورت کلی فارکس یک بازار دو طرفه است. شما می‌توانید در آن معاملات جفت ارز انجام دهید. از سوی دیگر بروکرهای فارکس قرارداد‌های CFD ارائه می‌دهند از این رو می‌توانید داخل بروکرهای فارکس معاملات انرژی، کامودیتی، فلزات و حتی رمزارزها به صورت دو طرفه انجام دهید. بازار دو طرفه فارکس انعطاف‌پذیری و فرصت سودآوری بالا را فراهم می‌کند، اما بدون دانش کافی و کنترل ریسک می‌تواند منجر به زیان‌های جدی شود.